Ekonomisti upozoravaju: Dizanje minimalca gurnulo penzionere na ivicu siromaštva u Republici Srpskoj

Socijalni partneri i Vlada Republike Srpske ponovo razmatraju povećanje minimalne plate za narednu godinu. Ekonomisti upozoravaju da bi to moglo dovesti do rasta cena, posebno osnovnih životnih namirnica, a najviše bi pogođeni bili penzioneri, najugroženija kategorija koja je već na ivici siromaštva.

Zoran Uletilović, predsednik banjalučkog Udruženja penzionera, ističe:

Teme za vas

• Penzije su male i često ne pokrivaju troškove režija.
• Skok cena hrane dodatno otežava život penzionera.
• Cene lekova su među najvišima u regionu, a većina penzionera mora ih koristiti.

Statistika koja zabrinjava

Republika Srpska ima najnepovoljniji odnos radnika i penzionera u regionu – na 100 penzionera dolazi samo 99 radnika.

Zaposlenih je 289.328, dok je penzionera 292.114.

Za poređenje:

• Srbija: 143 radnika na 100 penzionera
• Hrvatska: 138 radnika na 100 penzionera
• Federacija BiH: 118 radnika na 100 penzionera

Ekonomisti upozoravaju

Milenko Stanić, ekonomista:

- Penzioneri su najugroženija grupa jer im primanja zaostaju za rastom plata zaposlenih. Rast minimalne plate stvara domino efekat – cene proizvoda rastu, što dodatno pogoršava položaj penzionera.

Murisa Marić, izvršna direktorica Udruženja građana DON Prijedor:

- Penzioneri sa penzijom od 390 KM teško mogu da prežive mesec dana uz stalni rast cena. Povećanje plata može biti dobro za radnike, ali postavlja pitanje da li privreda RS to može izdržati.

Trenutni iznosi

Minimalna plata u RS (2024):

• 900 KM za najjednostavnije poslove
• 1.000 KM za radnike sa srednjom školom
• 1.300 KM za visokoškolce
• Minimalna penzija: 390 KM
• Prosečna penzija: 652 KM (42,2% prosečne plate)

Uticaj na privredu

• Industrijska proizvodnja stagnira ili je u padu.
• Dobit velikih firmi (više od 250 zaposlenih) pala je sa 913 miliona KM (2023) na 594 miliona KM (2024), iako su ukupni prihodi gotovo isti.
• Rast minimalne plate izaziva povećanje cena i opterećuje male i velike privrednike.

Zaključak – problemi penzionera

• Penzije nisu dovoljne za pokrivanje režija i hrane.
• Cene lekova su među najvišima u regionu.
• Odnos radnika i penzionera u RS je najnepovoljniji u regionu.
• Svaki rast minimalne plate dodatno podiže cene i pogoršava položaj penzionera.
• Penzioneri ostaju najugroženija kategorija stanovništva.

(Telegraf Biznis/Nezavisne)