Sprža, belmuž, ajvar, malina: Mapa proizvoda koji su zaštitni znak Srbije, šta je iz vašeg kraja?

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede pripremilo je dva kataloga proizvoda sa oznakama geografskog porekla.

Reč je o katalogu "Autentična Srbija", o poljoprivrednim i prehrambenim proizvodima sa zaštićenim geografskim poreklom i "Vinsko blago Srbije" o vinima sa zaštićenom oznakom geografskog porekla.

Pripremljeni su u okviru Tvining projekta "Jačanje kapaciteta za sprovođenje i dalji razvoj zakonodavstva u oblasti organske proizvodnje i politike kvaliteta poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda".

- Srbija ima ogroman potencijal u ovom segmentu, jer je zemlja klimatskih i geografskih različitosti, bogate kulture i tradicije. Upravo iz tih razloga sistem zaštite oznaka geografskog porekla predstavlja jedan od najboljih alata za brendiranje hrane i pića. Takve oznake, istaknute na ambalaži, daju ekskluzivnost proizvodu i upućuju kupca na određeni region ili mesto, kao i na sve specifičnosti koje taj proizvod poseduje - navedeno je na sajtu.

Među više od 40 proizvoda koji su dobili oznaku geografskog porekla najviše je sireva i sušenih i dimljenih proizvoda od mesa, zatim nekoliko vrsta meda, povrće, voće, riba...

Ariljska malina

Brdsko planinski predeli Ariljskog malinogorja, specifični klimatski uslovi, odabrani sortiment, poseban metod gajenja i ručna berba, Ariljskoj malini daju poseban kvalitet koji se ogleda u izraženom ukusu, mirisu, boji i aromi.

Ariljska malina ima kupast oblik, crvene je boje sa rasponom nijansi od svetle do tamno crvene i čvrstog mesa. Izbalansiran odnos šećera i kiselina, uz značajno prisustvo aromatičnih materija, daju joj izražen i harmoničan, slatko nakiseo ukus. Bogata je mineralima i vitaminima, posebno antioksidansima i elaginskom kiselinom.

Vrbički beli luk

Ovaj luk se više od 2veka uzgaja na severu Banata, u selu Vrbica. Sadi se ručno, a za sadnju se koristi autohtona sorta prolećnog belog luka. Glavica luka ima sferičan oblik sa karakterističnim spiralnim rasporedom čenova. Zahvaljujući pogodnom sastavu zemljišta i mikroklimatu, sadrži dosta eteričnih ulja koja mu daju intezivan miris i aromu i oštar, ljut ukus.

Sjenička jagnjetina

Na Sjeničko-pešterskoj visoravni i nadmorskoj visini od 1.150 metara, u posebnim klimatskim uslovima, gaji se autohtona rasa ovaca, Sjenička ovca. Od maja pa do pojave prvih snegova, ovce se sele na katune gde se slobodno kreću i napasaju na nepreglednim pešterskim pašnjacima. Meso tako uzgajane jagnjadi ima izuzetan kvalitet i posebnu hranljivu vrednost.

Kladovski kavijar

Davne 1920. godine od ikre morune, jesetre, pastruge i kečige, ulovljene u Dunavu na potezu današnje akumulacije Đerdapa 1 i 2, počeo je da se proizvodi jedan od najboljih kavijara u svetu, Kladovski kavijar. Zbog ikre u punom stadijumu zrelosti i jedinstvene suve metode prerade bez kontakta sa vodom, nema miris ribe, ukus mu je bez gorčine i prijatno slan, a boja crna sa bisernim sjajem.

Leskovačka sprža

Za proizvodnju Leskovačke sprže upotrebljava se meso i masno tkivo svinja sa područja Jablaničkog okruga, koje se, posebno u brdskoplaninskom delu, hrane korenjem, biljem i šumskim plodovima, što mesu i sprži daje poseban kvalitet. Za karakterističnu vlaknastu strukturu sa upletenim komadićima mesa i zlatno-žutu do bakarnu boju, zaslužno je umeće ljudi ovog kraja da procene trenutak završetka svake faze proizvodnje, počev od topljenja sirovine u otvorenim kazanima do upržavanja i soljenja.

Somborski sir

U istorijskim spisima se prvi put spominje 1748. godine. Proizvodi se od sirovog kravljeg mleka, načinom koji se generacijama čuva u porodici. Prepoznatljivog je izgleda, sa korom zrelog sira koja kao klobuk pečurke prekriva kačicu. Autohtone bakterije mlečne kiseline iz ambijenta, prenete u mleko, daju mu karakterističan ukus.

Sremski kulen

U Sremu, plodnoj ravnici između dve reke, Dunava na severu i donjeg toka Save na jugu, proizvodi se

Sremski kulen, koji predstavlja tradiciju ovog kraja. Tajna Sremskog kulena je u kvalitetnoj sirovini i umeću majstora koji ga prave. Ova suva fermentisana kobasica tradicionalno se proizvodi od usitnjenih najkvalitetnijih komada mesa i čvrstog masnog tkiva svinja uzgajanih na području Srema, uz dodatak soli i ljute crvene začinske paprike. Sušenje i zrenje kulena traje najmanje 5 meseci.

Rtanjski čaj

U istočnoj Srbiji, na planini Rtanj, raste biljka čubar (Satureja montana), koja poseduje lekovita svojstva i čiji se osušeni i usitnjeni nadzemni delovi u cvatu koriste za proizvodnju Rtanjskog čaja. Važan je momenat kada je biljka u punom cvatu i kada ima najviše etarskog ulja, taninskih i gorkih materija, zbog čega

se koristi u narodnoj medicini.

Homoljski med

Homolje je geografska oblast u istočnoj Srbiji koja je sa svih strana oivičena planinskim vencima i bogata

šumama i pašnjacima sa preko 80 vrsta medonosnih i lekovitih biljaka, što predstavlja kvalitetnu pašu za proizvodnju Homoljskog meda. Ovaj cvetni med se vrca jednom do dva puta godišnje i meša tako da sadržido 50% bagremovog i više od 50% livadskog meda, kako bi se dobila cvetna aroma i mirisna nota homoljske flore, što je specifičnost ovog meda.

(Telegraf Biznis)