Iz "Srpskog Mančestera" slale su se najbolje potkovice za trkačke konje: Danas jedva da ima potkivača i kovača

Foto: Pixabay

Grnčarski, crepuljarski, užarski, kazandžijski, pinterski, sarački, brusački, potkivački i kovački zanat...kao i brojni drugi stari zanati kojima se Leskovac dičio između dva svetska rata su odavno ušli u istoriju ovoga grada i u nepovratni zaborav njegovih žitelja koji svoje vreme maksimalno posvećuju savremenim zanatima.

Leskovački publicista Miodrag Stanković kroz knjigu "Tradicija, običaji i zanati starog Leskovca" ilustrovano pokušava da istrgne od zaborava stare leskovačke zanate po kojima je ovaj grad svojevremeno nazvan "Srpski Mančester" i bio poznat i van granica bivše Jugoslavije.

Teme za vas

- U Leskovcu je između dva svetska rata bilo zastupljeno 62 zanata u kojem je uglavnom porodično zaposlenje steklo 1.024 zanatlija od kalfi do majstora... Danas u ovom gradu jedva opstaje svega 16 zanata sa oko 60 zaposlenih zanatlija, uglavnom starijih od 40 godina. Većina tih majstora danas su zanatsko znanje i umeće nasledili od svojih bližnjih srodnika, a manji broj njih je izučio neku srednju školu u gradu kao recimo pekari, mesari, mehaničari poljoprivrednih mašina i limari - ističe Stanković.

U filijali Nacionalne službe za zapošljavanje u Leskovcu imali su sasvim drugo mišljenje, a to je da se sve više mladih ljudi interesuje za zantske poslove i da su konkursi podsticaja uvek aktuelni u ovome gradu.

Foto: T.S

Međutim leskovačka sela iz godine u godinu gube svoje stanovništvo, dokaz za to je poslednji popis, mladi odlaze sa sela u novootvorene inokompanije u Leskovcu za platu koju bi sigurno zaradili na svom imanju, tvrde meštani sela Orašac, udaljenog jedva petnaestak kilometara od centra Leskovca.

Naročito su se ispraznila sela podno planine Kukavica i Babičke Gore. Poznati su bili posleratni kovači i potkivači goveda i konja iz ovog sela Orašac sve do osamdesetih godina predhodnog veka među kojima su prednjačile porodice Savić, Stojanović i Kocić.

Odatle su kretale najbolje potkovice u region za goveda ali i trkačke konje.

- U našem selu su pored toga bili i prvi najveći ugovarači uzgoja jagode i višnje na jugu Srbije a u okviru tadašnjeg programa "Morava-dva". Zasađeno je za par godina oko stotinak hektara jagodičastog i koštunjavvog voća i podignito je oko desetak staja u tom selu za intezivno stočarenje: za krave muzare i tov junadi.

Sada sve to propada bez naslednika u poljoprivredi ,a voćnjaci su nažalost devastirani i zarasli u korov - ispričao je sa setom Aleksandar Stefanović, raniji višegodišnji otkupljivač voća i aktivista iz MZ Orašac, voćarskog sela nadomak grada Leskovca.

(Telegraf Biznis/Tomislav Stevanović)