3 situacije kada država može da vam odbije povraćaj PDV-a: Kako do prvog stana

Foto: Shutterstock

Veliki broj građana Srbije nema rešeno stambeno pitanje, a kupovina stana predstavlja jednu od najvažnijih odluka. Kupci prvog stana odnedavno imaju i olakšicu, a to je da je smanjeno učešće sa 20 na 10 odsto.

Osim toga, nekako je se podrazumeva da svaki kupac prvog stana ima i povraćaj PDV-a. Međutim, to nije uvek slučaj.

Da ne biste došli u neprijatnu situaciju, na vreme se upoznajte sa načinom na koji funkcioniše tržište, ali i šta vas sve čeka ukoliko želite da kupitestan na kredit.

Кupac prvog stana, kako su objasnili iz Poreske Uprave za Telegraf Biznis, može da ostvari pravo na refundaciju PDV pod sledećim uslovima:

•  da od 1. jula 2006. godine do dana overe ugovora o kupoprodaji na osnovu kojeg stiče prvi stan nije imao u svojini, odnosno susvojini stan na teritoriji Srbije i
•  da je ugovorena cena stana sa obračunatim PDV-om za prvi prenos prava raspolaganja na stanu (novoizgrađeni objekat) u potpunosti isplaćena prodavcu uplatom na tekući račun prodavca, što podrazumeva da je prodavac na dan overe ugovora, odnosno izdavanja računa PDV obveznik.

Prvi vlasnik stana koji kupuje novogradnju i u obavezi je da plati porez na dodatu vrednost koji iznosi 10%. Iznos PDV-a je predviđen izmenama Zakona, a pošto ste vi kupac finalnog proizvoda koji je investitor stvorio morate platiti PDV. Napominjemo, ako ste prvi vlasnik onda morate platiti PDV, a ugovorena cena mora biti u potpunosti isplaćena onome ko prodaje stan, kao što napominju i iz Poreske.

Međutim, situacija je nešto drugačija kada se nekretnina u novogradnji kupuje direktno od investitora. Prvi vlasnik je oslobođen poreza na prenos apsolutnih prava, a to znači da ste u prilici da tražite povraćaj PDV-a, jer je on plaćen kroz kupoprodajnu cenu.

S obzirom na to da se oslobađanje od plaćanja poreza vezuje za kvadraturu stana, prvi vlasnik je oslobođen poreza za kvadraturu do 40 kvadratnih metara, a članovi porodičnog domaćinstva po svakom članu do 15 kvadratnih metara.

Kada kupujete svoju prvu nekretninu od fizičkog lica, oslobođeni ste poreza na prenos apsolutnih prava, a u tom slučaju niste u mogućnosti da tražite povraćaj PDV-a.

Ko s kim živi?

Nemate pravo na povraćaj PDV ni ako svi članovi ne žive na istoj adresi.

U prevodu, porodičnim domaćinstvom kupca prvog stana smatra se zajednica života, privređivanja i trošenja prihoda kupca prvog stana, supružnika, dece, kupčevih roditelja, sa istim prebivalištem kao kupac prvog stana.

Dakle, neophodno je da su svi članovi porodičnog domaćinstva za koje se traži povraćaj PDV-a prijavljeni na istoj adresi kao i kupac u trenutku zaključenja ugovora o prodaji (osim ako zaista ne žviite sami).

Na primer, ako kupujete stan od 60m2 sa vašim supružnikom, imate pravo na povraćaj PDV za 40m2 + 15m2 za vašeg supružnika. To znači da preostaje samo 5m2 za kojih ne možete da povratite već plaćen PDV.

Ono što je važno da imate na umu jeste da ukoliko refundirate PDV za bilo kog člana porodičnog domaćinstva (15m2 za svakog člana) on neće imati pravo da u budućnosti povrati PDV prilikom kupovine sopstvenog stana.

- Pravo na refundaciju PDV može se ostvariti za stan čija površina za kupca prvog stana iznosi do 40 kvadratnih metara, a za članove njegovog porodičnog domaćinstva do 15 kvadratnih metara po svakom članu koji nije imao u svojini, odnosno susvojini stan na teritoriji Srbije - objašnjavaju nam iz Poreske Uprave.

Foto: Shutterstock

Кupac prvog stana ostvaruje refundaciju PDV na osnovu pismenog zahteva uz koji dostavlja neophodne dokaze i overenu izjavu kupca da kupuje prvi stan.

Pismeni zahtev i dokazi podnose se nadležnoj organizacionoj jedinici Poreske uprave. Nadležnost za prijem zahteva za refundaciju PDV utvrđuje se prema organizacionoj jedinici Poreske uprave koja je nadležna za prijem evidencione prijave obveznika PDV odnosno prodavca stana.

Pravo na refundaciju PDV-a za kupovinu prvog stana može se ostvariti samo jednom, ističu za naš portal iz PU. 

Ukoliko nisu ispunjeni svi uslovi propisani zakonom, ne može se ostvariti pravo na refundaciju PDV za kupovinu prvog stana.

(Telegraf Biznis)