Mračna strana buma turizma u Hrvatskoj: Buja stihijski, šta je pozadina priče?
Hrvatski turistički prihodi u 2018. i 2019. iznosili su čak 18,3 i 21 posto BDP-a, a u 2020. i 2021. smanjili su se na 8,9 i 15,8 posto zbog pandemije
Uprkos strategijama i planovima "na papiru", koji su ciljali nešto sasvim drugo, turistički rast Hrvatske u poslednjih 10 godina nije se realizovao u smeru stvaranja dodate vrednosti i značajnog produžetka sezone.
Odgovor na rast potražnje bio je stihijski razvoj bez strateških odluka, uglavnom uz bujanje privatnog smeštaja tj. apartmana, konstatuje Poslovni dnevnik.
Teme za vas
ANALIZA Koliko brzo se prodaju stanovi u Srbiji? Jedan grad je rekorder, a nije ni Beograd ni Novi Sad
Nadmetanje među soliterima: Ovaj je po svim eko standardima, ima dizajn kakav još niste videli
Ali, problem je što su hrvatska turistička središta postala "ranjiva" na periode sezona, kada je kao leti najveća koncentracija turista. Jedna od posledica je i nekontrolisani rast cena nekretnina koji ima snažan uticaj na raslojavanje stanovništva.
Naime, zagrebački Ekonomski institut je uradio Studiju o ranjivosti jedinica lokalne samouprave Republike Hrvatske na turističku aktivnost.
Kako se navodi, "sad je više nego ikada jasno da se turizam u Hrvatskoj razvijao stihijski, bez ikakvih strateških odluka, uz puko korišćenje komparativnih prednosti koje su prirodno date, sve ide po inerciji".
Ističe se i da, uz to, više od jedne četvrtine dodate vrednosti čitave privrede zavisi od turističke potražnje.
Šta kažu brojke?
Hrvatski turistički prihodi u 2018. i 2019. iznosili su čak 18,3 i 21 posto BDP-a, a u 2020. i 2021. smanjili su se na 8,9 i 15,8 posto zbog pandemije, no čak i u tom smanjenom iznosu - bili su ubedljivo najviši u Evropskoj uniji kad se prevode u obliku udela u BDP-u.
Kada je reč o koncentraciji smeštajnih kapaciteta, Hrvatska je sa ukupno 0,26 kreveta po stanovniku - rekorder među mediteranskim zemljama. U svim preostalim državama broj ležajeva po stanovniku ne prelazi 0,1, što autore upućuje na to da trenutni nivo ponude smeštaja van proseka opterećuje i prostor i postojeću lokalnu infrastrukturu.
Pritom, od ukupnog broja kreveta u 2019. godini, čak 61 posto činio je privatni smeštaj, što je gotovo dvaput više nego u Italiji (34,5 posto), Grčkoj (32,2 posto) i Španiji (24,6 posto), prema podacima Evrostata.
U drugim zemljama Mediterana, konstatuje se u Studiji, dominiraju hotelski i drugi oblici kolektivnog smeštaja.
(Telegraf Biznis)