EPS: Male hidroelektrane "Vučje" i "Jelašnica" ponovo rade nakon obnove

Elektroprivreda Srbije objavila je danas da male hidroelektrane (HE) "Vučje" i "Jelašnica" ponovo rade nakon revitalizacije, kao i da je EPS u taj posao uložio oko tri miliona evra.

Direktor proizvodnje energije u ogranku EPS-a "Obnovljivi izvori" Dragan Jović napominje da je kompletno zamenjena oprema u obe male HE, kao i da je urađena rekonstrukcija hidromehaničke opreme, dovodnih organa, kanala i cevovoda.

Teme za vas

- Ovom modernizacijom produžili smo radni vek malih HE "Vučje" i "Jelašnica" za najmanje još 30 godina - istakao je on.

EPS navodi i da su male hidroelektrane Elektroprivrede Srbije, izgrađene od 1900. do 1940. godine, danas "čuvari tehničke baštine našeg naroda".

- Imajući u vidu vreme i okolnosti pod kojima su građene, one predstavljaju nit koja nas povezuje sa teškim počecima elektrifikacije Srbije, ali nas i podsećaju na veliki zadatak elektroprivrede - stalan i kontinuiran napor držanja koraka sa svetom, a EPS je i danas na tom putu - navodi se u saopštenju kompanije.

Mala HE "Vučje" počela je da radi 24. decembra 1903. godine, a izgrađena je na inicijativu Đorđa Stanojevića, začetnika elektrifikacije u Srbiji i preduzimljivih leskovačkih industrijalaca.

Na početku rada, struju je dobilo oko 700 domaćinstava, a na ulicama Leskovca postavljeno je 400 uličnih svetiljki.

Elektriku iz HE "Vučje" dobilo je i desetak zanatskih radionica, gajtanara, kudeljara i fabrika kanapa i užarije, koji su utemeljili razvoj tekstilne industrije i leskovačkog "Mančestera".

Odlukom Vlade Srbije iz 2023. godine HE "Vučje" proglašena je spomenikom kulture koji se svrstava u značajna ostvarenja tehničke kulture kako zbog jedinstvenog inženjerskog rešenja, tehničkih vrednosti, sačuvanih originalnih hidromehaničkih i mašinskih sklopova, tako i zbog istorijskog doprinosa procesima modernizacije u Srbiji.

Mala HE "Jelašnica" za tri godine proslaviće 100 godina od izgradnje.

Podignuta je na reci Jelašnici, na oko 4,5 kilometara od Vladičinog Hana. Elektranu je izgradilo "Akcionarsko električno društvo" iz Vranja.

Zgrada mašinskog postrojenja nalazi se na mestu gde je bila najveća stenska masa koja je za potrebe zgrade uklonjena.

Turbine i generatori proizvedeni su 1922. godine i dobijeni su kao ratna reparacija.

U početku rada elektrane potrošača je bilo veoma malo. Gotovo tri petine proizvedene električne energije ostajalo je neiskorišćeno.

Zbog toga su električne instalacije u kućama siromašnijih građana postavljane besplatno, navodi se u saopštenju EPS-a.

(Telegraf Biznis/Tanjug)